Samica królika osiąga dojrzałość płciową w wieku ok 4-6 miesięcy. U samic występuje owulacja indukowana, co oznacza, że jajeczkowanie rozpoczyna się po akcie płciowym. Podczas takiego cyklu zostaje uwolnione ciałko żółte. Gdy dojdzie do zapłodnienia wydziela ono progesteron, hormon odpowiedzialny za podtrzymanie ciąży. Do takiej sytuacji może także dojść bez zapłodnienia. Mówimy wtedy o ciąży rzekomej (urojonej) .
Pod wpływem hormonów płciowych dochodzi do szeregu zmian w obrębie macicy i gruczołów sutkowych, przygotowujących organizm samicy do ciąży oraz laktacji. Możemy także obserwować zmiany w zachowaniu. Samica staje się bardziej pobudzona, agresywna. Chroni swojego terytorium. Może znakować je moczem. Zaczyna gromadzić rzeczy potrzebne do budowy gniazda – siano, zioła, miękkie materiały. Do budowy gniazda służy także futro, które samica wyskubuje sobie z okolicy brzucha i klatki piersiowej, odsłaniając przy tym samym gruczoły sutkowe. Samica także izoluje się i nie pozwala na dotyk, co wynika z bolesności wynikającej z powiększonej macicy. Ciąża fizjologiczna trwa u królicy około 31 dni.
Poród u samicy królika domowego
Poród odbywa się zazwyczaj w nocy lub nad ranem. Jednorazowo samica rodzi ok. 4-12 osesków. Jest gotowa do ponownego zapłodnienia zaraz po porodzie. Poród trwa około 15-30 minut. Uszaki rodzą się ślepe, głuche i bez futra. Jeśli samica ma zapewniony dobrostan, jest w stanie 12 królików wykarmić.
Jak przebiega rozwój młodych królików?
- Małe uszaki otwierają oczy po około 10 dniach, wtedy mogą pomału zajadać sianko i zioła.
- Matka karmi piersią około 3-6 tygodni. Stopniowo zmniejsza częstotliwość karmienia, aż uszaki przestaną ssać.
- Po około 2-4 tygodniach młode zaczynają zjadać cekotrofy od mamy, co ma istotne znaczenie w budowaniu odporności.
Zbyt szybkie odstawienie maluchów od matki niesie ze sobą negatywne następstwa zdrowotne oraz problemy z behawiorem. Przez pierwsze dwa miesiące uszaki uczą się od mamy dobrych manier, prawidłowych nawyków żywieniowych. Dzieli się z nimi wiedzą na temat czynności higienicznych (mycie futerka, zjadanie cekotrofów, oczyszczanie gruczołów okołoodbytowych, mycie uszu, etc.).
W wyjątkowych sytuacjach samica królika zjada swoje młode lub je okalecza
Dzieje się tak gdy jest zestresowana, chora, ma niedobór pokarmu lub wody. Taka sytuacja może mieć miejsce także wtedy, gdy ją niepokoimy, wkładamy ręce do gniazda. Obcy zapach może spowodować odrzucenie osesków przez matkę.
Warto pamiętać, że wiele uszaków czeka do adopcji. Nie rozmnażajmy więc królików niekontrolowanie. Osobiście rekomenduję kastrowanie samic. Zabieg ten niesie dla królików wiele korzyści, przede wszystkim zdrowotnych. O kastracji więcej przeczytasz tutaj – Kastracja królika – to musisz wiedzieć
